Mało kto nie słyszał o Hannibalu Barkasie- bez wątpienia można go uznać za geniusza - jeszcze w dzisiejszych czasach, absolwenci prestiżowej amerykańskiej szkoły wojskowej - Akademii w West Point - analizują przebieg bitwy pod Kannami z 216 roku p.n.e. Za początek historii Hannibala można uznać I wojnę punicką (264-241). Była to wojna niezwykła jak na tamte czasy- można by nawet rzec, że była starożytną wojną totalną. Obie strony chwytały się wszystkich dostępnych środków. Rzym miał lepszą armię od swojego wroga jednak Kartagina miała doskonałą flotę. Dopiero kiedy Rzymianie utworzyli równie dobrą flotę, udało im się z wielkim trudem pokonać Republikę Kartaginy, odbierając jej Sycylię i żądając gigantycznego okupu 3200 talentów srebra. Niedługo potem Kartagińczycy utracili Sardynię z Korsyką, które po podniesieniu buntu uciekły pod opiekę Republiki Rzymskiej.
Nie wszyscy Kartagińczycy byli w stanie pogodzić się z porażką - ojciec Hannibala- Hamilkar Barkas, bohater I wojny punickiej rozpoczął podboje Kartaginy w Hiszpanii, dzięki którym państwo dosyć szybko podźwignęło się z zapaści gospodarczej. Wkrótce Hamilkar poległ w jednej z bitew, a jego dzieło kontynuował Hazdrubal- jego zięć. Śmierć Hazdrubala to początek kariery młodego Hannibala Barkasa, który kontynuował rodzinne podboje. Kiedy w 219 p.n.e. jego żołnierze zajęli miasto Sagunt, będące sprzymierzeńcem Rzymu, wybuchła nieunikniona II wojna punicka...
Rzymianie spodziewali się ataku Kartagińczyków na Sycylię - a nawet gdyby było inaczej, drogę blokował mu sojusznik Rzymu- Massalia (dzisiejsza Marsylia). Tymczasem wydarzyło się coś nieoczekiwanego - Hannibal i jego żołnierze przeszli przez Alpy. Zaniepokojeni Rzymianie sformowali armię, którą w roku 218 p.n.e. Hannibal rozbił w bitwie nad rzeką Ticinius. Dowódcą Rzymian był ojciec słynnego Scypiona Afrykańskiego, o którym jeszcze będzie mowa. Rok 217 p.n.e. to kolejne klęski Rzymu- nad rzeką Trebią i nad jeziorem Trazymeńskim. W roku 216 p.n.e. zadał on Rzymowi jedną z największych porażek w historii - w bitwie pod Kannami poległo 60 z 80 tysięcy legionistów...
Nie wszyscy Kartagińczycy byli w stanie pogodzić się z porażką - ojciec Hannibala- Hamilkar Barkas, bohater I wojny punickiej rozpoczął podboje Kartaginy w Hiszpanii, dzięki którym państwo dosyć szybko podźwignęło się z zapaści gospodarczej. Wkrótce Hamilkar poległ w jednej z bitew, a jego dzieło kontynuował Hazdrubal- jego zięć. Śmierć Hazdrubala to początek kariery młodego Hannibala Barkasa, który kontynuował rodzinne podboje. Kiedy w 219 p.n.e. jego żołnierze zajęli miasto Sagunt, będące sprzymierzeńcem Rzymu, wybuchła nieunikniona II wojna punicka...
![]() |
Legioniści rzymscy w czasie wojen z Kartaginą i Grekami |
Przez 10 lat Hannibal Barkas walczył w Italii- Kartagińczyk miał zbyt szczupłe siły aby atakować miasto Rzym- zamiast tego próbował on skłonić podległe miasta Italii do buntu przeciwko Rzymianom. Poza Kapuą, pozostały one lojalne wobec Rzymian- Hannibalowi nie powiodło się również skłonić do ataku na Rzym króla Macedonii, Filipa V. Wkrótce Rzymianie przeszli do kontrofensywy- armia rzymska na czele z Publiuszem Korneliuszem Scypionem zawojowała kartagińską Hiszpanię i zagroziła jej rdzennym ziemiom w Afryce - co w 204 p.n.e. zmusiło Hannibala do wycofania się z Italii.
W roku 202 p.n.e. dochodzi do bitwy pod Zamą - będącej również konfrontacją Hannibala ze Scypionem. Rzymianie zwyciężają, a los Kartaginy zostaje przypieczętowany. Za swoje zwycięstwo, Scypion otrzymał od Senatu przydomek Afrykański. Hannibal musiał ratować się ucieczką. Trafił do Syrii na dwór Antiocha III Wielkiego, a kiedy ten przegrał z Rzymem, mający już dość uciekania Hannibal postanowił popełnić samobójstwo w 183 roku p.n.e.
Hannibal mógł zniszczyć Rzym, gdyby nie bierna postawa władz Kartaginy uniemożliwiająca napływ dodatkowych żołnierzy. Mimo to, Hannibalowi Barkasowi udało się przez lata utrzymywać swoją armię w dyscyplinie oraz gotowości bojowej, mimo że ta była jednym wielkim tyglem kulturowym i narodowościowym (wśród żołnierzy Hannibala byli mieszkańcy Afryki, Galowie, Grecy, Kartagińczycy, Iberowie oraz niechętni Rzymowi mieszkańcy Italii).